Wykształcenie średnie, najlepiej techniczne o profilu handlowym, jest najczęściej branym pod uwagę kryterium w procesie rekrutacyjnym. Studia wyższe w zakresie zarządzania, handlu lub marketingu nie są konieczne, jednak mogą okazać się dużym atutem.
Niemniej, najważniejszym czynnikiem, decydującym o przyjęciu do pracy, są zdolności interpersonalne i społeczne. Nienaganna kultura osobista i komunikatywność to cechy niezbędne, gdyż praca merchandisera opiera się na kontakcie z ludźmi. Potrzebna jest także doskonała organizacja pracy własnej (czasem również podległego zespołu), zdolność szybkiej reakcji w sytuacjach kryzysowych oraz umiejętność rozwiązywania konfliktów, zdolność pracy pod presją czasu, opanowanie, solidne wykonywanie swoich obowiązków, skrupulatność, sumienność i dokładność.
Ważna jest również znajomość technik i narzędzi marketingowych oraz zagadnień psychologii społecznej, kreatywność oraz zmysł estetyczny. Merchandiser musi potrafić obsługiwać podstawowe programy komputerowe, umożliwiające sprawne prowadzenie dokumentacji.
Praca wiąże się też często z wysiłkiem fizycznym, w związku z tym osoby z dysfunkcjami mogą sobie nie poradzić na opisywanym stanowisku. Na koniec warto wykazać się znajomością zasad BHP.
Zawód merchandisera może wykonywać każdy, kto posiada wykształcenie średnie oraz czynne prawo jazdy w przypadku merchandisera mobilnego. Zdobycie posady na tym stanowisku nie jest uzależnione od wykształcenia wyższego ani nawet kierunkowego, gdyż niezbędne zdolności zawodowe można łatwo wypracować.
W związku z brakiem na rynku edukacyjnym w Polsce studiów stricte nakierowanych na merchandising, perspektywy rozwoju w tym zawodzie związane są głównie z podnoszeniem nabytych w dziedzinach pokrewnych kwalifikacji.
Merchandiser, czyli ogólnie rzecz ujmując ekspozytor towarów, to osoba odpowiedzialna za zagospodarowanie przestrzeni sprzedażowej lokalu, a więc sklepu bądź hipermarketu. W przypadku sprawowania kontroli nad określoną ilością sklepów na danym obszarze, jego praca wiąże się z dobywaniem podróży służbowych na podległym rejonie.
Merchandiser jest pracownikiem zajmującym się rodzajem działalności marketingowej, jaką jest merchandising. Osoba zatrudniona na stanowisku merchandisera odpowiedzialna jest za reprezentowanie dostawcy towarów w miejscu ich sprzedaży oraz dbanie o interes tego dostawcy. Wiążę się to z wykonywaniem podstawowego zadania, a zatem aranżowania ekspozycji sklepowej w taki sposób, by wpłynąć na zwiększenie efektywności sprzedaży.
Są różne sposoby oceny działań, które przedsięwziął merchandiser. Sprawdzanie i kontrolowanie skuteczności prowadzonych przedsięwzięć jest niezwykle istotnym aspektem pracy merchandisera. Proces ten umożliwia ciągłe doskonalenie prowadzonego merchandisingu, którego docelowym aspektem jest zwiększenie skuteczności sprzedażowej w sklepie. Jedną z metod kontroli jest badanie mystery shopping – tajemniczego klienta.
Każdy kontakt czy aktywność klienta w miejscu zakupów wywołuje w nim określone emocje. Zjawisko to w nomenklaturze merchandisingu określamy doświadczeniem zakupowym. Merchandiser wykorzystuje swoją wiedzę oraz umiejętności, by większość występujących doświadczeń zakupowych nie było dziełem przypadku. Świadome kreowanie „spontanicznych emocji” klientów w miejscu sprzedaży niesie za sobą ogromny potencjał dla wytworzenia lojalności marce. Nie wszyscy właściciele sklepów doceniają potencjał drzemiący w sterowaniu doświadczeniem zakupowym klienta. Nie wielu ma świadomość istoty tego zjawiska.
nawigacji i elementów oznaczeń, dzięki którym klient w danym sklepie czuje się na tyle bezpiecznie i komfortowo, by wydać w nim jak największą ilość pieniędzy. Cała istota w nawigacji polega na tym, by tak zaplanować i zaprojektować przestrzeń, by klient jak najmniej czasu tracił na szukanie, przeznaczając go na kupowanie.